Odeszli w ciągu minionego roku. Wspominamy aktorów, muzyków, polityków i sportowców – RMF24.pl – Wszyscy ich znaliśmy. Z ekranu, trybun, płyt czy mównic. W listopadzie wspominamy tych, których już z nami nie ma. Przypominamy ludzi polityki, kultury i
17 listopada 2023 r. w wieku 79 lat zmarł Maciej Damięcki. Debiutował w 1956 roku rolą Franka Miksa w “Tajemnicy dzikiego szybu”. Wystąpił w takich popularnych produkcjach jak m.in. “Stawka większa niż życie”, “Rzeczpospolita babska”, “Kolumbowie”, “Chłopi” czy “Noce i dnie”. Był ojcem aktorów Mateusza Damięckiego i Matyldy Damięckiej.19 listopada 2023 r. zmarła była Pierwsza Dama Stanów Zjednoczonych Rosalynn Carter. Miała 96 lat. Żona Jimmy’ego Cartera Pierwszą Damą była w latach 1977-1981. Działała wówczas m.in. na rzecz spraw związanych ze zdrowiem psychicznym w kraju, a także propagowała programy opieki dla osób starszych. Pod koniec życia cierpiała na demencję.27 listopada 2023 r. zmarł Paweł Huelle autor takich powieści jak “Weiser Dawidek” i “Ostatnia Wieczerza”. Był również współautorem scenariuszów do filmów m.in. “Wróżbykumaka” czy “O dwóch takich, co nic nie ukradli”.Miał 66 lat. Swoją twórczość Huelle w większości poświęcił rodzinnemu Gdańskowi. Uznanie czytelników przyniosła mu debiutancka powieść “Weiser Dawidek”, wydana w 1987 roku. Pisarz został wyróżniony m.in. Paszportem POLITYKI, nagrodą Fundacji im. Kościelskich, Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Srebrnym Medalem “Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.30 listopada 2023 r. w wieku 100 lat zmarł Henry Kissinger, dyplomata, doradca amerykańskich prezydentów i laureat pokojowej nagrody Nobla.Kissinger był jedną z najbardziej wpływowych postaci w USA. Zasłynął głównie jako doradca prezydenta Richarda Nixona i autor normalizacji stosunków Waszyngtonu z komunistycznymi Chinami. W 1973 r. wspólnie z północnowietnamskim generałem Le Duc Tho otrzymał pokojową nagrodę Nobla za doprowadzenie do zakończenia wojny w Wietnamie.7 grudnia 2023 r. zmarła Elżbieta Sommer,była prezenterka pogody w telewizji publicznej. Miała 87 lat. Pracę w telewizji rozpoczęła pod koniec lat 50. ubiegłego wieku, a prezenterką pogody została kilka lat później. Ze względu na swoją profesję nazywano ją “panią chmurką”.13 grudnia 2023 r. zmarł Wojciech Łazarek były piłkarz i trener, a w latach 1986-89 selekcjoner piłkarskiej reprezentacji Polski. Miał 86 lat. Z ekipą Lecha Poznań Łazarek dwa razy zdobył mistrzostwo Polski i dwukrotnie krajowy puchar. Z Zawiszą wywalczył awans do ekstraklasy. Dwa razy został “Trenerem roku” w plebiscycie “Piłki Nożnej”.13 grudnia 2023 r. w wieku 85 lat zmarła Zofia Merle. Aktorka popularność zyskała dzięki drugoplanowym rolom komediowym, debiutowała w warszawskim Studenckim Teatrze Satyryków. W 1984 roku Stanisław Tym zaangażował ją do Teatru Dramatycznego w Elblągu. Pracowała z Tymem w wystawianych w Warszawie spektaklach: “Pralnia” i “Mississippi”. Merle zasłynęła również jako aktorka w komediach Stanisława Barei.13 grudnia 2023 r. zmarła Ewa Wanat w wieku 61 lat. Była dziennikarką radiową i telewizyjną. W latach 2003-2012 pełniła funkcję redaktor naczelnej radia Tok FM, a w latach 2013-2015 – Polskiego Radia RDC. W 2013 r. została wyróżniona Złotym Krzyżem Zasługi “za zasługi w działalności na rzecz rozwoju wolnych mediów w Polsce”.17 grudnia 2023 r. zmarł Janusz Filipiak. Wykształcenie zdobywał na krakowskiej Akademii Górniczo-Hutniczej, gdzie w latach 1991-1998 kierował Katedrą Telekomunikacji, zdobywając nominację profesorską w wieku zaledwie 39 lat. W 1993 r. wraz z żoną Elżbietą – założył firmę Comarch. Dzięki temu przedsiębiorstwu stał się jednym z najbogatszych Polaków. Filipiak kochał futbol, więc zaangażował Comarch w przejęcie kontroli nad Cracovią.23 grudnia 2023 r. zmarła Izabella Cywińska pierwsza minister kultury niepodległej Polski. Była reżyserką teatralną i filmową, a także minister kultury i sztuki w rządzie Tadeusza Mazowieckiego (1989-1991). Została odznaczona Oficerskim Orderem Odrodzenia Polski. Kierowała Teatrem Nowym w Poznaniu, ale też Teatrem im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu oraz Teatrem Ateneum w Warszawie. 30 grudnia 2023 r. w wieku 75 lat zmarł brytyjski aktor Tom Wilkinson. Był dwukrotnie nominowany do Oscara, zdobywca nagrody BAFTA, Złotego Globu i Primetime Emmy. Międzynarodową sławę oraz nagrodę BAFTA przyniósł mu występ w “Goło i wesoło”, filmie z 1997 r. Wilkinsona można też było zobaczyć w thrillerze prawniczym “Michael Clayton”. Za występ w tej produkcji aktor został nominowany do Oscara.1 stycznia 2023 r. zmarła Iwona Śledzińska-Katarasińska miała 82 lata. W latach 1991-2023 była posłanką na Sejm I, II, III, IV, V, VI, VII, VIII i IX kadencji. Sprawowała mandat poselski nieprzerwanie od 32 lat, reprezentując m.in. Unię Demokratyczną, Unię Wolności i Platformę Obywatelską. Posłanka była dziennikarką, należała do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej.2 stycznia 2024 r. w wieku 72 lat zmarła prof. Małgorzata Kozłowska-Wojciechowska, znana jako “Profesor Zdrówko”. Karierę zawodową rozpoczęła w 1977 r. w Instytucie Żywności i Żywienia w Warszawie. Była m.in. przewodniczącą trzech kadencji Warszawskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Badań nad Miażdżycą, członkinią Polskiego Towarzystwa Nauk Żywieniowych. Angażowała się w popularyzację wiedzy o zdrowym żywieniu, biorąc udział m.in. w audycjach radiowych oraz programach telewizyjnych.6 stycznia 2024 r. w wieku 92 lat zmarł Mario Zagallo, był pierwszym, który jako zawodnik i trener zdobył mistrzostwo świata. Łącznie miał w dorobku cztery mundialowe triumfy. Nazywany “profesorem” Zagallo odegrał znaczącą rolę w wywalczeniu przez Brazylię czterech z pięciu tytułów mistrza globu. Jako piłkarz dwukrotnie sięgnął po Puchar Świata – w 1958 w Szwecji i cztery lata później w Chile.7 stycznia 2024 r. w wieku 37 lat zmarł Mateusz Rutkowski, mistrz świata juniorów w skokach narciarskich z 2004 roku. Podczas tej samej imprezy polski skoczek zdobył srebrny medal w drużynie, startując z Kamilem Stochem, Stefanem Hulą i Dawidem Kowalem.8 stycznia 2024 r. w wieku 78 lat zmarł Franz Beckenbauer. Był jednym z najlepszych obrońców w historii piłki nożnej. W trakcie swojej kariery sięgał po mistrzostwo świata, mistrzostwo Europy – z drużyną narodową, a w futbolu klubowym zdobył czterokrotnie mistrzostwo Niemiec, Puchar Niemiec i trzykrotnie Puchar Europy. Przez większość kariery piłkarskiej był związany z Bayernem Monachium (1964-1977). Jego umiejętności dwukrotnie nagrodzono Złotą Piłką.9 stycznia 2024 r. w wieku 67 lat zmarł ksiądz Tadeusz Isakowicz-Zaleski – duchowny katolicki obrządków ormiańskiego i łacińskiego, duszpasterz osób niepełnosprawnych, współzałożyciel i prezes Fundacji im. Brata Alberta. Przez całe lata 80. XX wieku był represjonowany przez peerelowska Służbę Bezpieczeństwa. W 1988 r. jako duszpasterz brał udział w strajku robotników w krakowskiej Hucie im. Lenina. W 2006 r. za działalność opozycyjną prezydent Lech Kaczyński odznaczył go Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.2 lutego 2024 r. zmarł Marian Pilot, powieściopisarz i nowelista, autor słuchowisk, scenarzysta filmowy, dziennikarz, eseista, leksykograf i działacz ludowy. Laureat Nagrody Literackiej Nike 2011 za powieść “Pióropusz”.16 lutego 2024 r. zmarł Aleksiej Nawalny. Był rozpoznawalny na całym świecie, przez prowadzenie kampanii przeciwko korupcji w Rosji i organizując antyrządowe i wymierzone przeciwko Władimirowi Putinowi demonstracje w całej Rosji. 17 stycznia 2021 roku został aresztowany na lotnisku w Moskwie. Od tej pory był więziony: władze wytoczyły wobec niego kolejne sprawy karne, skutkujące wyrokami przewidującymi łącznie ponad 30 lat pozbawienia wolności. Pod koniec 2023 roku został przeniesiony z więzienia w europejskiej części Rosji do kolonii karnej nr 3 w miejscowości Charp na Dalekiej Północy. Tam zmarł w wieku 47 lat.21 lutego 2024 r. zmarł Tomasz Komenda. Mężczyznę poznała cała Polska po tym, jak okazało się, że odsiedział w więzieniu 18 lat za zbrodnię, której nie popełnił. Komendę niesłusznie skazano za zabójstwo i zgwałcenie 15-latki w Miłoszycach w noc sylwestrową 1996/1997. W 2018 roku został przez sąd penitencjarny przy Sądzie Okręgowym we Wrocławiu warunkowo zwolniony z odbywania kary i wyszedł na wolność. 16 maja 2018 Sąd Najwyższy uniewinnił Tomasza Komendę. Trzy lata później sąd w Opolu przyznał Komendzie 12 mln zł zadośćuczynienia oraz 811 533 zł odszkodowania.16 marca 2024 r. zmarł Ernest Bryll, poeta, prozaik, tłumacz, krytyk filmowy i dyplomata. Miał 89 lat. Swój pierwszy tomik wierszy zatytułowany “Wigilia wariata” wydał w 1958 roku. Opublikował prawie 40 tomów wierszy. Od lat 60. pisał także teksty piosenek – do muzyki takich kompozytorów jak Katarzyna Gärtner, Włodzimierz Korcz czy Czesław Niemen. Utwory śpiewali między innymi Marek Grechuta, Stan Borys, Halina Frąckowiak, Krystyna Prońko i Maryla Rodowicz.23 marca 2024 r. zmarł Leszek Długosz. Był poetą, aktorem, pieśniarzem, kompozytorem, pianistą. W latach 1965-1978 współtworzył kabaret w Piwnicy Pod Baranami w Krakowie. Był Kawalerem Orderu Orła Białego. Miał 82 lata. W 2022 r. otrzymał Nagrodę Ministra Kultury za całokształt twórczości. Długosz w wyborach parlamentarnych w 2007 r. kandydował z ramienia PiS do Senatu, ale nie uzyskał mandatu.2 kwietnia 2024 r. w wieku 73 lat zmarł Mieczysław Grąbka, aktor teatralny i filmowy, a także dubbingowy. Był aktorem Starego Teatru w Krakowie i profesorem Akademii Sztuk Teatralnych. Zagrał w takich filmach jak “Vinci”, “Komornik”, czy “Ja wam pokażę”.6 kwietnia 2024 r. zmarła Zofia Kucówna – aktorka znana m.in. z ról w filmach “Wiano” Jana Łomnickiego, “Spirala” Krzysztofa Zanussiego i “Deszczowy lipiec” Leonarda Buczkowskiego. Miała 90 lat. Dorobek telewizyjny Kucówny to kilkadziesiąt ról w Teatrze Telewizji, z którym zaczęła współpracę w 1959 r. Stworzyła również kilkanaście ról filmowych i serialowych. Wystąpiła w tytułowej roli w “Sabinie”, psychologicznym filmie w reżyserii Kazimierza Tarnasa. Oglądać ją można było także w “Egzaminie z życia”, “Dwóch stronach medalu”, “Domu nad rozlewiskiem” czy “Barwach szczęścia”.10 kwietnia 2024 r. zmarł Orenthal James Simpson, aktor i sportowiec, który jednak przez świat zostanie głównie zapamiętany z powodu głośnego procesu o zabójstwo swojej byłej żony. Śledziły to w mediach dziesiątki milionów ludzi. O.J. był powszechnie znany z występów w programach telewizyjnych, filmach i kampaniach reklamowych jako gwiazda profesjonalnego futbolu.
