Z badań przeprowadzonych przez Euroazjatycki Bank Rozwoju wynika, że rośnie znaczenie rosyjskiego rubla w rozliczeniach między państwami członkowskimi Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej (EAUG). W 2016 r. przypadało na niego ok. 74% wszystkic
Jak pokazują wyniki badań Euroazjatyckiego Banku Rozwoju, udział rosyjskiego rubla w rozliczeniach wewnętrznych Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej wzrósł do ponad 74% w 2016 roku z 62% w 2013 r., podczas gdy udział dolara amerykańskiego w tym czasie spadł o 11 punktów procentowych (p.p.) do 19%, a euro o 1,5 p.p do 5%. Łączna wartość rozliczeń w rublach między państwami EAUG w 2016 roku była warta ponad 69 mld USD, zaś w dolarach amerykańskich 19 mld USD, a w euro – 5 mld USD.
Rosyjski rubel ma silną pozycję, ale jedynie w rozliczeniach bilateralnych państw członkowskich EAUG z Rosją. Pozostałe państwa nadal preferują rozliczenia w dolarach. W rozliczeniach Białorusi z państwami EAUG, poza Rosją, na dolara przypadało ok. 50%, a w rozliczeniach Kazachstanu i Kirgistanu – aż ok. 80%.
Pozycja rosyjskiej waluty jest wynikiem m.in. wielkości rosyjskiej gospodarki oraz jej przewagi nad pozostałymi członkami i w konsekwencji jej dominującej pozycji w EAUG, podczas gdy relacje pozostałych państw między sobą są bardzo słabe. Łączna wartość wzajemnego handlu towarami między państwami EAUG w okresie styczeń-listopad 2017 roku wyniosła prawie 49 mld USD, ale jedynie 1,5 mld USD warta była wymiana handlowa między państwami EAUG, w którą nie była zaangażowana Rosja.
Na wzrost znaczenia rosyjskiego rubla w ramach EAUG miał wpływ m.in. kryzys z 2014 r. i dewaluacja rosyjskiej waluty oraz sankcje. Dewaluacja rosyjskiego rubla spowodowała m.in. ograniczenie przez Rosję drożejącego importu i wzrost konkurencyjności rosyjskiego eksportu (a FR jest przede wszystkim eksporterem w tym regionie), niedobór drożejącego dolara skłaniał do rozliczeń w rublach. Ponadto, sankcje zachodnie i rosyjskie kontrsankcje przyczyniły się do ograniczenia rosyjskiej wymiany handlowej z Zachodem i intensyfikacji współpracy, zwłaszcza w sektorze rolno-spożywczym, z państwami sąsiadującymi.
Dodatkowo, rosyjski rubel jest najsilniejszą walutą regionu, obciążoną stosunkowo najniższym ryzykiem kursowym. Pozycji rosyjskiej waluty sprzyjała do tego polityka Rosji, która konsekwentnie od 2011 roku stara się ograniczyć swoją zależność od dolara amerykańskiego. Nadal jednak znaczenie tej waluty dla Rosji pozostaje wysokie – ok. 70% rosyjskiego eksportu z całym światem rozliczane jest w amerykańskiej walucie, a import w 40% (kolejne 30% przypada na euro).
