Wbrew zapowiedziom, Sejm nie będzie w czwartek wieczorem głosował nad uchwaleniem nowelizacji ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz Prawa o ustroju sadów powszechnych. Oba punkty spadły z porządku wieczornych glosowań.
Szef sejmowej komisji sprawiedliwości Stanisław Piotrowicz (PiS) powiedział PAP, że wnioskodawcy poczekają na rozstrzygnięcie Trybunału Konstytucyjnego ws. ustawy o KRS. „Od tego będzie zależeć ostateczny kształt projektu o KRS, a być może także w części ustawy o sądach“ – dodał.
Poseł Bartłomiej Wróblewski (PiS) mówił też PAP, że „wbrew twierdzeniom opozycji prace legislacyjne nad tymi projektami przebiegają bez pośpiechu“.
W kwietniu br. prokurator generalny Zbigniew Ziobro wniósł do Trybunału o stwierdzenie niezgodności z konstytucją zapisów ustawy o KRS z 2011 r., m.in. co do zasady wyboru sędziów-członków KRS. „Intencją wniosku jest ostateczne uniknięcie ewentualnych wątpliwości dotyczących rozwiązań w nowelizacji ustawy o KRS, nad którą pracuje Sejm“ – podkreślono wtedy w komunikacie Prokuratury Krajowej.
Według wniosku Ziobry, ustawa o KRS m.in. ogranicza prawa wyborcze sędziów przy wyłanianiu ich przedstawicieli do Rady, gdyż stawia w uprzywilejowanej pozycji sędziów sądów wyższych instancji oraz bezpodstawnie różnicuje charakter kadencji sędziów-członków KRS oraz parlamentarzystów-członków KRS. W stanowisku dla TK marszałek Sejmu poparł wszystkie zarzuty wniosku Ziobry.
TK nie ogłosił jeszcze terminu zbadania sprawy.
Rządowy projekt noweli ustawy o KRS przewiduje m.in. wygaszenie kadencji 15 członków Rady będących sędziami. Ich następców wybrałby Sejm – dziś wybierają ich środowiska sędziowskie. Według opozycji – która chce odrzucenia projektu – kadencji członków Rady nie można wygasić ustawą zwykłą, bo wymagałoby to zmiany konstytucji.
Ministerstwo Sprawiedliwości podkreśla, że TK dopuszcza możliwość skracania kadencji, gdy przemawiają za tym „szczególne okoliczności“ – według resortu należy do nich „kompleksowa reforma Rady“. Zdaniem MS, wybór sędziów-członków Rady przez Sejm ma zobiektywizować tryb wyboru kandydatów, bo dotychczas decydowały o tym „w praktyce sędziowskie elity“.
„Uważam, że nie powinno wprowadzać się takich rozwiązań jak wygaszenie kadencji członków KRS przed upływem konstytucyjnego terminu zakończenia tej kadencji“ – mówił 5 maja prezydent Andrzej Duda.
Z kolei projekt nowelizacji Usp autorstwa posłów PiS zakłada zmianę zasad powoływania i odwoływania prezesów sądów przez zwiększenie uprawnień ministra sprawiedliwości i wprowadzenie zasady losowego przydzielania spraw sędziom. PiS podkreśla, że projekt służy obiektywizacji rozpatrywania spraw i jest kolejnym krokiem w reformie wymiaru sprawiedliwości. Według opozycji – która wnosi o jego odrzucenie – projekt „wywraca konstytucyjny porządek, oparty na klasycznym trójpodziale władzy“.
Oba projekty krytycznie oceniają środowiska sędziowskie, SN KRS, a także RPO.
