– Składam dziś do prokuratury zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa o obrazę uczuć religijnych oraz nawoływania do zabójstwa – powiedział poseł PiS Dominik Tarczyński. To reakcja na sobotnią premierę Klątwy w Teatrze Powszechnym w Warszawie. Episkopat Polski stwierdził, że sztuka ma znamiona bluźnierstwa. Dla…
Reżyserem przedstawienia « Klątwa » na motywach dramatu Stanisława Wyspiańskiego pod tym samym tytułem jest Chorwat Oliver Frljić.
« W momencie, w którym związek Kościoła i państwa wydaje się nierozerwalny, a władza organów kościelnych próbuje wpłynąć na funkcjonowanie świeckich instytucji oraz na decyzje jednostek, twórcy spektaklu sprawdzają, czy opór wobec tych mechanizmów jest jeszcze możliwy » – głosi opis spektaklu na stronie teatru.
Wyzbyć się lęku przed władzą i religijną cenzurą
Twórcy zastanawiają się, czy « wyzbycie się lęku przed władzą, a nawet samej władzy, znajduje się w zakresie możliwości ».
I pytają: « Na ile katolicka moralność przenika podejmowane przez nas decyzje? Jak wpływa na światopogląd osób, które deklarują niezależność od Kościoła, a jakie konsekwencje posiada dla tych, którzy uważają się za katolików? A przede wszystkim: na ile sztuka współczesna jest zdeterminowana przez religijną cenzurę, autocenzurę i unikanie zarzutu o obrazę uczuć religijnych? « .
Po premierze portal tvp.info opublikował fragment spektaklu, informując, że otrzymał je od jednego z widzów. Jest tam m.in. seks oralny aktorki z figurą św. Jana Pawła II i scena podcierania się flagą Watykanu. Inna aktorka zastanawia się, co by się wydarzyło, gdyby zorganizowano zbiórkę pieniędzy na zabójstwo Jarosława Kaczyńskiego; w trakcie jej kwestii krzyż stojący na scenie jest ścinany piłą mechaniczną.
Tarczyński: nie widziałem. I nie zamierzam
Zdaniem posła PiS Dominika Tarczyńskiego, spektakl jest wymierzony w chrześcijaństwo. – A gdyby w miejsce krzyża dali Koran albo Torę? Chcę wykazać hipokryzję tego środowiska – powiedział Tarczyński polsatnews.pl.
Przyznał, że spektaklu nie widział. – I nie zamierzam – podkreślił.
– Informacje o tym, co znalazło się w sztuce posiadam, bo widziałem nagranie oraz z relacji ludzi, którzy spektakl widzieli – wyjaśnił poseł.
Episkopat oburzony. « Znamiona bluźnierstwa »
Do sztuki odniósł się na Episkopat Polski. « Wystawiany w Teatrze Powszechnym w Warszawie spektakl »Klątwa« ma znamiona bluźnierstwa – napisał w wydanym po południu komunikacie rzecznik Konferencji Episkopatu Polski ks. Paweł Rytel-Andrianik..
W komunikacie podkreślono, że « podczas spektaklu dokonuje się publiczna profanacja krzyża, przez co ranione są uczucia religijne chrześcijan, dla których krzyż jest świętością ». « Oprócz symboli religijnych znieważa się osobę św. Jana Pawła II, co jest szczególnie bolesne dla Polaków » – napisał ks. Paweł Rytel-Andrianik.
« Odpowiedzią na spektakl »Klątwa», który wypacza pojęcie sztuki i piękna, niech będzie modlitwa wynagradzająca za bluźnierstwo oraz promocja wartości m.in. w środkach społecznego przekazu w myśl słów: »Zło dobrem zwyciężaj! « » – napisał Rytel-Andrianik.
Winnicki: ten spektakl to jest szambo
Przeciwko sztuce zaprotestowali również przedstawiciele Obozu Narodowo-Radykalnego oraz Młodzieży Wszechpolskiej. – Policja i prokuratura nie powinny dopuścić do kolejnych przedstawień – podkreślił we wtorek podczas briefingu w Sejmie poseł Robert Winnicki.
– Ten spektakl to jest po prostu szambo, które nie powinno mieć miejsca w polskiej kulturze. Dlatego też jedną z rzeczy, której wymaga patriotyzm, której wymaga poczucie przyzwoitości jest zaprotestować przeciw tak obscenicznym wydarzeniom – powiedział Winnicki.
Poseł niezrzeszony przekonywał, że służby państwowe: policja, prokuratura powinny nie dopuścić do kolejnych wyświetleń tego spektaklu. – Dlatego z tego miejsca wzywam panów ministrów: spraw wewnętrznych Mariusza Błaszczaka i ministra sprawiedliwości Zbigniewa Ziobrę do tego, by zareagowali – dodał.
Ulewicz: sztuka jest genialna
Nie wszyscy jednak spektakl odebrali tak źle, jak poseł PiS.
– Jest genialna – mówi o sztuce Maciej Ulewicz, jeden z prowadzących program « Kultura do kwadratu » w Polsat News, który był na premierze « Klątwy ». Jak podkreślił, spektakl zakończył się owacją na stojąco.
A co z zarzutami o obrazę uczuć religijnych i nawoływanie do zabójstwa?
– Trudno to jednoznacznie wyjaśnić – mówi Ulewicz. Zwraca uwagę, że wszystko, co się dzieje w teatrze jest fikcją. – Jest to brutalna wypowiedź polityczna teatru, ale to jest fikcja – ocenił.
Jego zdaniem, sztuka była bardzo potrzeba, « by pokazać nasz duszny światopoglądowo zaścianek ». – I wbito kij w mrowisko – stwierdził dziennikarz.
Thun-Janowski: wspaniałe i ważne przedstawienie
Podobną reakcją podzieliło się wielu uczestniczących w premierze widzów. Po spektaklu Tomasz Thun-Janowski, dyrektor Biura Kultury miasta stołecznego Warszawy napisał na Tweeterze: « Wspaniałe i ważne przedstawienie ».
Polskie Radio wycofało patronat
Z patronatu nad sztuką wycofało się Polskie Radio.
– Polskie Radio, jako nadawca publiczny, nie może firmować treści niezgodnych z zapisami ustawy o radiofonii i telewizji dotyczącymi poszanowania przekonań religijnych – powiedział miesięcznikowi « Press » Łukasz Kubiak, rzecznik Polskiego Radia.
Jak dowiedział się « Press », Polskie Radio miało ramową umowę patronacką z Teatrem Powszechnym. Podpisując ją pod koniec ubiegłego roku, spółka nie znała dokładnych planów repertuarowych.
Teatr nie komentuje
Teatr Powszechny sprawy nie komentuje. Wydał jednak oświadczenie, w którym informuje, że » rozpowszechnianie materiałów wideo fragmentów spektaklu „Klątwa”, które zostały wykonane w sposób nielegalny będzie stanowiło naruszenie praw autorskich » teatru.
Zapowiada podjęcie « wszelkich działań prawnych w celu ochrony przysługujących mu praw autorskich ».
