Prezydent USA Donald Trump zapowiedział w środę, że jeśli Demokraci będą chcieli zablokować w Senacie powołanie jego kandydata Neila Gorsucha na sędziego Sądu Najwyższego, wezwie Republikanów do tzw. opcji nuklearnej, czyli zmiany zasad głosowania.
Zdjęcie
Donald Trump / PAP/EPA
Ministerialne nominacje są zatwierdzane zwykłą większością co najmniej 51 głosów w 100-osobowym Senacie, a Republikanie dysponują w tej izbie 52 głosami. Natomiast nominacja do Sądu Najwyższego jest zatwierdzana kwalifikowaną większością co najmniej 60 głosów. Republikanie nie mają w Senacie takiej większości, nie wykluczają więc tzw. opcji nuklearnej, czyli zmiany regulaminu Senatu, która pozwoliłaby na zatwierdzenie nominacji Gorsucha zwykłą, a nie kwalifikowaną większością głosów.
Trump powiedział na spotkaniu z grupami interesów popierającymi wybór sędziego Gorsucha do Sądu Najwyższego, że « byłoby absolutną hańbą », gdyby Demokraci zablokowali kogoś tak wartościowego jak Gorsuch, więc aby zapobiec takiej ewentualności zwróciłby się do przywódcy republikańskiej większości w Senacie Mitcha McConnella o skorzystanie z « opcji nuklearnej ».
Zastrzegł, że decyzja w tej sprawie będzie należała do McConnella, ale że on będzie go do tego zachęcał.
Agencja Associated Press odnotowuje, że McConnell nie powiedział wprost, czy gotów jest użyć « opcji nuklearnej », czym zagroziło już kilku republikańskich senatorów, ale wielokrotnie podkreślał, że « tak czy inaczej » kandydatura Gorsucha zostanie zatwierdzona.
Jeśli Gorsuch zostanie sędzią Sądu Najwyższego, układ sił w tej najważniejszej instytucji wymiaru sprawiedliwości USA zmieni się na korzyść konserwatystów.
Sąd Najwyższy USA orzeka o zgodności z prawem wyroków sądów niższych instancji oraz zgodności ustaw Kongresu z konstytucją, a więc łączy w sobie funkcje pełnione w Polsce przez Sąd Najwyższy i Trybunał Konstytucyjny. Jego orzeczenia są ostateczne, chociaż może je zmienić Kongres, jeśli uchwali odpowiednią poprawkę do konstytucji. Do tego jednak potrzeba większości 2/3 w obu izbach i zatwierdzenia w plebiscytach przez 3/4 stanów, co jest niezmiernie trudne.
