Prezydent uważa, że Polska ma prawo do obrony swego dobrego imienia – stwierdził rzecznik prezydenta Krzysztof Łapiński.
W sobotę w radiowej Trójce politycy dyskutowali o sytuacji wokół nowelizacji ustawy o IPN i o tym, jaką decyzję w sprawie ten noweli powinien podjąć prezydent Andrzej Duda. Zdaniem przedstawiciela PO prezydent nie powinien podpisywać noweli; Nowoczesna jest zdania, że jeżeli « nie doprowadzi się do rozmowy i dyskusji » nowela powinna zostać zawetowana. Reprezentant PSL uważa, że nowela powinna trafić do Trybunału Konstytucyjnego, a polityk Kukiz’15 chciałby, aby zapadła « dojrzała decyzja, która nie zaogni naszych relacji ». Prezes PiS Jarosław Kaczyński powiedział w sobotę w Polskim Radiu, że jest przekonany, że prezydent powinien nowelę podpisać. Łapiński potwierdził, że nowelizacja wpłynęła w piątek do Kancelarii Prezydenta. Jak zaznaczył zgodnie z konstytucją głowa państwa ma 21 dni na podjęcie decyzji. « Prezydent uważa, że Polska jak każde inne państwo ma prawo do obrony swojego dobrego imienia i prezydent uważa, że – jak każde inne państwo – ma prawo do obrony prawdy. Bo prawda często nie obroni się sama przed kłamstwem, tylko trzeba tę prawdę wzmacniać » – powiedział w Trójce rzecznik prezydenta. Pytany, czy prezydent analizuje głosy popierające oraz przeciwne nowelizacji ustawy o IPN, odpowiedział: « wszystkie głosy słyszymy i analizujemy, bo to są różne głosy, to nie jest tak, że Kancelaria Prezydenta, czy pan prezydent jest na nie głuchy, ślepy, zupełnie tego nie dostrzega ». Dodał, że prezydent « decyzję podejmie taką – po głębokim rozeznaniu sprawy – którą będzie uważał za najlepszą dla kraju i dla swoich rodaków ». Odnosząc się do wyrażonych w radiowej dyskusji apeli i ocen polityków różnych opcji w sprawie tego, jak powinien się teraz zachować Andrzej Duda, Łapiński podkreślił, że prezydent będzie wiedział sam, jaką decyzję podjąć. « Nie będzie postępował pod niczyje dyktando, także pod dyktando opozycji » – dodał rzecznik prezydenta. Rafał Grupiński (PO) powiedział w Trójce, że PiS wprowadził nowelę o IPN « chyłkiem » do bloku głosowań, ponieważ nie było posiedzenia komisji w tej sprawie na ostatnim posiedzeniu Sejmu; dodał, że takie posiedzenie komisji było półtora roku temu. Zdaniem posła PO, prezydent « nie powinien słuchać poleceń Jarosława Kaczyńskiego » i nie powinien podpisywać noweli ustawy o IPN. « Ponieważ ona niesie ogromne szkody dyplomatyczne » – stwierdził Grupiński. Jego zdaniem, mamy do czynienia z katastrofą wizerunkową. Według szefa Komitetu Stałego Rady Ministrów Jacka Sasina (PiS) « nie ma żadnych racjonalnych podstaw do konfliktu » wokół noweli ustawy o IPN. « Ten konflikt został wywołany rzeczywiście przez stronę izraelską, też to trzeba wyraźnie powiedzieć. Nie było absolutnie naszą intencją wywoływać jakikolwiek konflikt, jeśli były jakieś wątpliwości można je było zgłaszać » – powiedział Sasin. Dodał, że nie może być tak, że « polska wrażliwość » historyczna będzie na ostatnim miejscu. Zaznaczył jednocześnie, że rząd nie lekceważy sporu wokół noweli ustawy o IPN, a premier Mateusz Morawiecki « podjął trud dialogu ». Piotr Zgorzelski (PSL) powiedział, że « co do zasady » jego formacja zgadzała się podczas prac z istotą nowelizacji, ale – jak ocenił – PiS miał « nieczyste intencje », ponieważ chciał « przykryć ujawnione wybryki nazistowskie » w Polsce. Zgorzelski powiedział, że PSL uważa, że dzisiaj jedynym rozwiązaniem, które « daje trochę oddechu » jest skierowanie przez prezydenta noweli ustawy o IPN do Trybunału Konstytucyjnego. « Jaki by ten Trybunał nie był » – dodał. Zdaniem Barbary Dolniak (Nowoczesna) nie da się za pomocą prawa karnego dyskutować na temat historii. Pytana, co powinien zrobić prezydent, odpowiedziała, że jeżeli nie doprowadzi się w ramach dyplomacji do rozmowy i dyskusji, to prezydent powinien zawetować nowelę o IPN. Grzegorz Długi (Kukiz’15) nie odpowiedział na pytanie, jaką decyzję podjąłby na miejscu prezydenta. « Bardzo chcę, żeby to była dojrzała decyzja, która nie zaogni naszych relacji » – odparł. Dodał, że « byłoby dobrze », aby zanim prezydent podpisze nowelę o IPN, « spróbować znaleźć nić porozumienia, czy też nić zrozumienia ». Nowelizacja ustawy o IPN, jeszcze przed poparciem jej przez Senat, wywołała kontrowersje m.in. w Izraelu, USA i na Ukrainie. Krytycznie odniosły się do niej władze Izraela. Ambasador Izraela Anna Azari w ubiegłą sobotę podczas obchodów 73. rocznicy wyzwolenia obozu Auschwitz zaapelowała o zmianę nowelizacji. Podkreśliła, że « Izrael traktuje ją jak możliwość kary za świadectwo ocalałych z Zagłady ». W środę amerykański Departament Stanu zaapelował do Polski o ponowne przeanalizowanie nowelizacji ustawy o IPN z punktu widzenia jej potencjalnego wpływu na zasady wolności słowa i « naszej zdolności do pozostania realnymi partnerami. Nowela ustawy o IPN wprowadza kary grzywny lub więzienia do lat trzech za przypisywanie, publicznie i wbrew faktom, polskiemu narodowi lub państwu odpowiedzialności m.in. za zbrodnie popełnione przez III Rzeszę Niemiecką lub inne zbrodnie przeciwko ludzkości, pokojowi i zbrodnie wojenne. Uchwalona w ubiegły piątek przez Sejm i zaakceptowana w czwartek przez Senat nowelizacja ustawy o IPN trafiła już do prezydenta.
