Kontrolerzy najpierw rusz do firm, ktre amay dotychczasowy zakaz pracy w wito.
1 marca wchodzi w ycie ustawa o zakazie handlu w niedziele i wita. Przewiduje drastyczne ograniczenie liczby sklepw otwartych w te dni. Pierwsza niedziela objta zakazem wypada 11 marca.
Kady, kto planuje naruszanie nowych przepisw, moe by pewien, e jestemy gotowi na ich szybkie uszczelnianie zapewni Stanisaw Szwed, wiceminister rodziny, pracy i polityki spoecznej, w czasie rodowej konferencji w resorcie. Doda, e rzd zakada dobr wol wszystkich stron, a take to, e przedsibiorcy bd si kierowali zdrowym rozsdkiem i rachunkiem ekonomicznym.
Zapowiadane przez niektre sieci handlowe otwieranie sklepw tu po pnocy, gdy tylko skoczy si niedzielny zakaz handlu, moe si okaza nieopacalne. Potwierdza to Janusz niadek, pose PiS, ktry by sejmowym sprawozdawc nowych przepisw.
Zdecydowana wikszo galerii handlowych w najwikszych i duych miastach bdzie otwarta 11 marca, czyli w pierwsz niedziel obowizywania nowego zakazu handlu zapewnia Radosaw Knap, dyrektor generalny Polskiej Rady Centrw Handlowych. Trzeba rozrni galeri, ktra nie prowadzi przecie handlu, i jej najemcw, ktrych zakaz handlu w wybrane niedziele moe dotyczy. Z pewnoci otwarta bdzie wikszo galerii, w ktrych znajduj si kina czy inne obiekty rozrywkowe i sportowe, np. krgielnie oraz restauracje.
To, jak w praktyce bdzie wygldao dziaanie nowego zakazu w galeriach handlowych, okae si dopiero za ptora tygodnia. Negocjacje najemcw z galeriami bd pewnie trway do ostatniej chwili.
Wiele sklepw moe skorzysta z licznych wycze spod zakazu handlu. Dotycz one nie tylko aptek, kwiaciarni, punktw sprzedajcych pamitki czy dewocjonalia. W galeriach handlowych jest wiele punktw usugowych, przedstawicielstw instytucji finansowych czy firm telekomunikacyjnych oraz biur podry, ktre maj pene prawo dziaa we wszystkie niedziele i chc, by galerie byy otwarte. W tym jednak czasie sklepy spoywcze, RTV i AGD, odzieowe czy obuwnicze bd musiay by zamknite. Z pewnoci odbije si to na ich kieszeni.
Wprowadzenie zakazu handlu w niedziele moe doprowadzi do prb renegocjacji umw najmu przez uytkownikw powierzchni w galeriach handlowych. Bd je podejmowa szczeglnie ci, ktrzy ju teraz gorzej sobie radz, bd ci, ktrych dziaalno jest silnie kredytowana. Duzi najemcy, z mocn pozycj na rynku, prawdopodobnie tak bardzo nie ucierpi z powodu zakazu, bo klienci przywizani do ich marek i tak bd kupowa ich produkty, tyle e w inne dni bd w internecie. Na pewno spadek obrotw odnotuj najemcy centrw handlowych pooonych na obrzeach miast, bo wikszo przychodw uzyskuj w weekendy zauwaa Tomasz Stasiak, partner w kancelarii Wolf Theiss.
Z tego wanie powodu dla wielu wacicieli sklepw nowe przepisy mog stanowi powany problem. Dlatego dua cz rozwaa niestandardowe rozwizania. Takim pomysem s np. showroomy, w ktrych klienci bd mogli oglda towary, przymierza ubrania i obuwie. Ale kupi je wycznie przez internet, ktrego zakaz handlu nie obejmuje. Zdaniem ekspertw z PwC jest bardzo prawdopodobne, e ju pierwsza nowelizacja ustawy wykluczy tak moliwo. Wprowadzenie zakazu zadziaao jednak na wyobrani zwolennikw automatw. Niewykluczone, e ju niedugo powstan sklepy z obsug automatyczn (bez pracownikw), ktre w innej skali, ale bd dziaay na takich samych zasadach jak automaty do handlu.
Jak na razie wikszo galerii handlowych zapowiada wyduenie godzin pracy w pitek i sobot, by w ten sposb zrekompensowa sobie straty wynikajce z zakazu.
Podobn strategi przyjy najwiksze sieci sklepw spoywczych. Lidl ju testuje wyduenie pracy swoich sklepw w pitki i soboty nawet do 23. Auchan i Carrefour przymierzaj si do podobnej zmiany. Z kolei, jak donosz pracownicy Biedronki, sie ta przymierza si nie tylko do wyduenia ich pracy przed niedziel objt zakazem handlu, ale te do rozpoczcia jej tu po pnocy w nocy z niedzieli na poniedziaek. Nie oznacza to, e sklep ma by w tym czasie otwarty. Pracownicy przygotuj go w tym czasie do otwarcia w poniedziaek rano, tak by zapeni pki oprnione podczas sobotniej duszej pracy.
Wczeniejsze rozpoczcie pracy planuje take Lidl. W przypadku tej sieci pracownicy bd mieli wicej czasu na odpoczynek po dniu wolnym, bo ich dniwka rozpocznie si dopiero o pitej rano.
Pracodawca musi wypaci wtedy pracownikowi dodatek za prac w nocy komentuje Janusz niadek.
Okazuje si wic, e najwikszym wygranym zakazu mog si okaza sieci abka, Fresh, Netto czy Carrefour Express, w ktrej ajenci bd mogli zdecydowa, czy otworz swoje sklepiki w niedziel. Pod warunkiem e za kas stanie sam waciciel. Pracownicy ani czonkowie rodziny nie bd mogli ich wspiera w niedziel objt zakazem.
Inspektorzy pracy s przygotowani do kontroli przestrzegania zakazu pracy w niedziel w placwkach handlowych. Bd prowadzone w caym kraju. Obejm przede wszystkim te sklepy, w ktrych w 2017 r. stwierdzono naruszanie zakazu pracy w handlu w wita. Ale te na bieco bd reagowa na skargi pracownikw i sygnay, take medialne, o zamaniu zakazu mwi Danuta Rutkowska z Gwnego Inspektoratu Pracy.
W razie zamania zakazu inspektor pracy moe naoy grzywn w drodze mandatu karnego w wysokoci od 1 tys. do 2 tys. z, a w przypadku recydywy do 5 tys. z. Moe te wystpi z wnioskiem o ukaranie do sdu, ktry bdzie mia do dyspozycji grzywn w wysokoci maksymalnej 100 tys. z.
Chodzi o to, e przy pierwszej wizycie inspektor pracy nie musi nakada mandatu. Wychodzi na to, e kontrola przedsibiorcy amicego zakaz handlu w niedziel bdzie moga si skoczy tylko pouczeniem. Recydywici nie bd jednak mogli liczy na pobaliwo inspekcji.
Ustawa o zakazie handlu w niedziele i wita przewiduje a 32 sytuacje, w ktrych pomimo zakazu bdzie mona handlowa:
– Nowe przepisy nie przewiduj adnych ogranicze asortymentu oferowanego na stacjach benzynowych. Moe si wic okaza, e obok dystrybutora bdzie mona kupi schab i warzywa prosto od rolnika.
– Sklepy na dworcach kolejowych i autobusowych oraz w portach lotniczych mog handlowa w niedziele, ale tylko w zwizku z bezporedni obsug podrnych ». Nie wiadomo jednak, co bdzie mona mu sprzeda: czy tylko gazet, napj i jedzenie, czy moe take sprzt elektroniczny lub ubrania? Gdzie koczy si dworzec? Czy sklep sprawdzi bilet podrnego?
– Ustawa dopuszcza handel w obiektach kultury, sportu czy owiaty.
