Eurosceptyczny poseł Partii Konserwatywnej Dominic Raab został powołany w poniedziałek na stanowisko ministra ds. wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej po niedzielnej rezygnacji z tej funkcji Davida Davisa.
44-letni Raab był dotychczas wiceministrem ds. mieszkalnictwa w ministerstwie mieszkalnictwa, społeczności i samorządów lokalnych, a wcześniej zajmował stanowisko podsekretarza stanu w ministerstwie sprawiedliwości.
Jego nominacja została ciepło przyjęta przez innych członków rządu premier Theresy May. Minister ds. rozwoju międzynarodowego Penny Mordaunt napisała, że to « bardzo dobra nominacja ». Oceniła, że Raab jest « bardzo zdolny, z wiedzą na wiele tematów i okiem do szczegółów » i jest « pragmatycznym zwolennikiem wyjścia z UE ».
Przed wejściem do polityki nowy minister był prawnikiem korporacyjnym w londyńskim City, specjalizował się w prawie unijnym i w Światowej Organizacji Handlu (WTO). Wspierał m.in. brytyjskie ministerstwo spraw zagranicznych w ściganiu zbrodniarzy wojennych przed trybunałem w Hadze, a także doradzał w sprawie konfliktu izraelsko-arabskiego, polityki unijnej i przyszłości Gibraltaru.
W latach 2006-2010, kiedy Partia Konserwatywna była w opozycji, Raab był szefem gabinetu ministra spraw wewnętrznych w gabinecie cieni Davida Davisa, którego teraz zastąpił na stanowisku ministerialnym.
W kampanii przed referendum w sprawie członkostwa w UE w 2016 roku polityk opowiedział się za Brexitem – chociaż od wejścia do parlamentu w 2010 roku reprezentuje okręg wyborczy Esher i Walton w hrabstwie Surrey, w którym 58,4 proc. wyborców głosowało za pozostaniem w UE.
Raab jest synem czeskiego żydowskiego uchodźcy, który przyjechał do Wielkiej Brytanii w 1938 roku. Jego żona jest Brazylijką; mają dwójkę dzieci.
Źródło PAP w unijnej dyplomacji oceniło, że nominacja « nie zapowiada wielkiej zmiany » w przebiegu negocjacji między UE i Wielką Brytanią. « Najważniejsze, że doszło do (piątkowego) spotkania rządu w Chequers, gdzie rada gabinetowa zdefiniowała swoje stanowisko. Będziemy prowadzili rozmowy z kimkolwiek, kogo wystawi rząd w Londynie » – zapewnił rozmówca PAP.
Niedzielna rezygnacja Davisa ze stanowiska wynikała z pogłębiających się sporów między ministrem a szefową rządu w sprawie przyszłej strategii negocjacyjnej z Unią Europejską. Tłumacząc powody rezygnacji, Davis uwypuklił w swoim liście do premier podziały dotyczące strategii negocjacyjnej, przyznając, że w ciągu ostatniego roku było « wiele przypadków, w których nie zgadzał się z przyjętą linią polityki » Downing Street. « Ogólny kierunek planowania politycznego sprawi, że znajdziemy się w najlepszym przypadku w słabej pozycji negocjacyjnej, a być może jest to nawet nieuniknione » – zaznaczył.
Do kryzysu w rządzie May doszło zaledwie dwa dni po zaprezentowaniu w piątek trzystronicowego zarysu rządowego stanowiska w sprawie dalszych negocjacji dotyczących Brexitu. Został on przyjęty – jak przekonywała premier May – przy poparciu wszystkich ministrów podczas całodniowego wyjazdowego posiedzenia rady gabinetowej w letniej rezydencji szefowej rządu w Chequers.
Zaprezentowany tekst był jednak w weekend ostro krytykowany przez polityków z eurosceptycznego skrzydła Partii Konserwatywnej, w tym przez ekscentrycznego posła Jacoba Reesa-Mogga, który jest jednym z faworytów do zastąpienia May na stanowisku premiera. Oskarżali oni rząd o nadmierne ustępstwa wobec Brukseli. Jak oceniali, jego realizacja byłaby w efekcie zerwaniem z duchem decyzji podjętej w referendum z 2016 roku i domagali się głębszego zerwania relacji z UE.
Wielka Brytania rozpoczęła proces wyjścia z UE 29 marca ub.r. i powinna ją opuścić 29 marca 2019 roku. Zgodnie z dotychczasowym porozumieniem o okresie przejściowym, wszystkie dotychczasowe zasady – w tym dotyczące swobody przepływu osób (SPO) – będą obowiązywały do 31 grudnia 2020 roku. Dopiero po tej dacie miałoby wejść w życie nowe porozumienie, którego szczegóły omawiano w piątek w Chequers.
