Bieżące wydarzenia i publikacje z Białorusi, Litwy, Ukrainy, Rosji i innych krajów byłego ZSRR. Historia i kultura dawnych Polskich Kresów. Życie Polaków na Wschodzie dawniej i dziś. Szukanie swoich korzeni na Kresach. Najnowsze i archiwalne numery podziemnej polskiej prasy z Białorusi w wersji online.
1926 – zmarł Feliks Dzierżyński – polski i radziecki komunista z Kresów, twórca i szef pierwszych sowieckich organów bezpieczeństwa: Czeka, GPU i OGPU. Symbol krwawego terroru.
To, że był psychopatycznym zbrodniarzem – “Żelaznym Feliksem”, “Czerwonym Katem” – wiedzą wszyscy i niewiele mamy w tej sprawie do dodania.
Mniej osób pamięta, że był Polakiem i to w dodatku szlachcicem, urodzonym w 1877 r. w majątku Oziembłowo (późniejsze Dzierżynowo) w Puszczy Nalibockiej, na dzisiejszej Białorusi. Był synem Edmunda – nauczyciela fizyki i matematyki i Heleny z Januszewskich – miłośniczki muzyki, literatury polskiej i światowej, znającej biegle kilka języków. Sam zaś Feliks musiał powtarzać klasę, gdyż… nie mógł nauczyć się języka rosyjskiego. Był chłopcem religijnym – często widywano go żarliwie modlącego się w kościele. Wiarę miał stracić dopiero po tym kiedy jako nastolatek stał się świadkiem rzezi dokonanej przez carskich kozaków na chłopach.
Miał 8 rodzeństwa. Brat Stanisław został zamordowany przez bolszewików w 1917 r. Drugi brat – Kazimierz, ziemianin, polski patriota i żołnierz Armii Krajowej – został rozstrzelany przez Niemców w czasie II wojny wraz z żoną Łucją w 1943 r. Oboje ratowali życie ludziom, których Niemcy szykowali do wywózki, albo na egzekucję. W dworku w Dzierżynowie ukrywali się partyzanci. Podobnie z rąk Niemców zginął brat Władysław – znany profesor neurologii i psychiatrii, a przed wojną pułkownik Wojska Polskiego. A siostrę Wandę zastrzelił przypadkowo mały Feliks bawiąc się bronią…
Ciekawą postacią była druga siostra Feliksa – Aldona, do której do końca życia pisał pełne miłości listy, ona zaś robiła mu wyrzuty z powodu jego czynów. Syn Aldony był… adiutantem Józefa Piłsudskiego, a ona sama w czasach PRL poświęciła się pomocy dla byłych żołnierzy Armii Krajowej.
