Za niezgodną z konstytucją – z powodu nieprawidłowości w procesie legislacyjnym – uznał w czwartek Trybunał Konstytucyjny zmianę ustawy o kuratorach sądowych z lipca 2015 r. Prezydent Andrzej Duda skierował tę ustawę do TK – w ramach kontroli prewencyjnej – w sierpniu 2015 r.
Trybunał rozpoznał sprawę w pełnym składzie. Zdania odrębne do wyroku odnoszące się do składu orzekającego w sprawie zgłosiły – sędzia TK Małgorzata Pyziak-Szafnicka i sędzia TK Sławomira Wronkowska-Jaśkiewicz.
« Prezydentowi został przekazany do podpisu tekst ustawy, który nie został uchwalony przez Sejm » – powiedziała w uzasadnieniu wyroku prezes TK sędzia Julia Przyłębska .
Był to pierwszy z wniosków do TK złożony przez prezydenta Dudę w ramach kontroli prewencyjnej.
Sprawa dotyczyła nowelizacji, która miała określić zasady tworzenia sekretariatów kuratorskich przy sądach. We wniosku do TK chodziło o sposób uchwalenia tych przepisów i prawidłowość rozpatrzenia przez Sejm poprzedniej kadencji poprawek Senatu do tej ustawy.
W debacie nad senackimi poprawkami większość reprezentantów klubów poselskich opowiedziało się przeciwko nim. Parlamentarna procedura przewiduje, że marszałek Sejmu poddaje pod głosowanie wniosek o odrzucenie poprawek Senatu.
5 sierpnia 2015 r. prowadząca obrady marszałek Małgorzata Kidawa-Błońska spytała jednak posłów odwrotnie: « kto jest za przyjęciem poprawek ». Ostatecznie marszałek ogłosiła: « Głosowało 428 posłów. Większość bezwzględna wynosi 215. Za było 417, przeciw – 8, wstrzymało się 3 posłów. Sejm odrzucił poprawki bezwzględną większością głosów » – i w tej wersji ustawa trafiła na biurko prezydenta.
W uzasadnieniu wniosku do TK prezydent wskazał więc, iż analiza przebiegu procedury ustawodawczej w odniesieniu do trybu rozpatrzenia przez Sejm senackich poprawek wzbudziła poważne zastrzeżenia co do dochowania konstytucyjnych standardów procesu legislacyjnego.
Zdania odrębne nie dotyczyły merytorycznej strony rozstrzygnięcia, tylko m.in. « niedopuszczenia do orzekania trzech sędziów » po wniosku prokuratora generalnego – chodzi o Piotra Tuleję, Marka Zubika oraz Stanisława Rymara.
