Cyryl urodzony około 315 r w Jerozolimie czy w jej okolicach otrzymał wspaniałe wykształcenie literackie które stało się później fundamentem jego
Drodzy Bracia i Siostry!
Nasza uwaga koncentruje się dzisiaj na św. Cyrylu Jerozolimskim. Jego życie jest przykładem spotkania dwóch wymiarów: z jednej strony — troski duszpasterskiej, zaś z drugiej — uwikłania, wbrew jego woli, w gorące spory, które wstrząsały wówczas Kościołem na Wschodzie. Cyryl, urodzony około 315 r. w Jerozolimie czy w jej okolicach, otrzymał wspaniałe wykształcenie literackie, które stało się później fundamentem jego kultury kościelnej, skoncentrowanej na studium Biblii. Wyświęcony na kapłana przez biskupa Maksyma, po jego śmierci czy też usunięciu, w 348 r. został wyświęcony na biskupa przez Akacjusza — wpływowego metropolitę Cezarei Palestyńskiej, zwolennika arianizmu, przekonanego, że będzie miał w nim sprzymierzeńca. Podejrzewano więc Cyryla, że otrzymał nominację biskupią dzięki związkom z arianizmem. W rzeczywistości Cyryl bardzo szybko starł się z Akacjuszem nie tylko na płaszczyźnie doktrynalnej, ale również na płaszczyźnie jurydycznej, gdyż bronił autonomii własnej stolicy w relacji do stolicy metropolitalnej w Cezarei.
Na przestrzeni dwudziestu lat Cyryl doświadczył trzech wygnań: pierwszego w 357 r., po odwołaniu go przez Synod w Jerozolimie, następnie w 360 r. — za przyczyną Akacjusza, wreszcie trzeciego wygnania, najdłuższego, trwającego jedenaście lat — w 367 r., za sprawą proariańskiego cesarza Walensa. Dopiero w 378 r., po śmierci cesarza, Cyryl mógł definitywnie objąć swoją stolicę i przywrócić jedność i pokój wśród wiernych.
Za jego ortodoksją, podawaną w wątpliwość przez niektóre współczesne mu źródła, przemawiają inne źródła, równie dawne. Wśród nich najbardziej autorytatywny jest list synodu z 382 r., po drugim Soborze powszechnym w Konstantynopolu (381 r.), w którym Cyryl uczestniczył bardzo aktywnie. W liście tym, wysłanym do biskupa Rzymu, biskupi wschodni uznali oficjalnie absolutną ortodoksyjność Cyryla, prawomocność jego święceń biskupich oraz zasługi jego troski duszpasterskiej, która została przerwana śmiercią w 387 r. Zachowały się po nim dwadzieścia cztery słynne katechezy, które zredagował jako biskup ok. 350 r. Pierwsze osiemnaście z nich, poprzedzone naukami przedkatechizmowymi, są skierowane do katechumenów czy do oświeconych („photizomenoi”); zostały wygłoszone w Bazylice Grobu Bożego.
