— Otwierana dzisiaj wystawa przypomina o wspólnych doświadczeniach historycznych, które łączą narody polski i żydowski, oraz o wartościach, które stanowią fundament naszej przyjaźni, takich jak wolność, bezpieczeństwo, tolerancja, wzajemny szacunek, solidarność i przyjaźń — oświadczył prezydent.
Zaznaczył, że patron Centrum urodził się w Brześciu nad Bugiem jako Mieczysław Biegun; w randze podoficera Wojska Polskiego przybył na ziemię izraelską w 1943 roku w szeregach armii polskiej gen. Władysława Andersa.
— I tutaj właśnie, na tej ziemi, na własną prośbę został zwolniony ze służby po to, by mógł dołączyć do walki o państwo żydowskie, o Izrael, w którego Knesecie zasiadał potem przez dziesięć kadencji od 1949 do 1984 roku i którym rządził potem przez sześć lat jako premier — mówił Duda.
«Ta sama droga prowadzi do wolnej Polski i do powstania Izraela»
Podobną decyzję, jak Begin, podjęło wtedy około 2,5 tys. żołnierzy polskich pochodzenia żydowskiego. — Polscy dowódcy wojskowi i przywódcy polityczni rządu Rzeczypospolitej na uchodźstwie doskonale rozumieli racje Żydów i nie stawiali przeszkód takiemu wyborowi — zaznaczył prezydent.
Jak mówił, «Polacy żegnali swoich żydowskich współtowarzyszy niedoli na zesłaniu w sowieckich łagrach i towarzyszy broni z armii gen. Władysława Andersa, życząc im powodzenia w walce o odzyskanie własnego państwa».
— Życzyli im powodzenia, bo wiedzieli, że ta sama droga prowadzi do wolnej Polski i do powstania Izraela, droga wtedy walki zbrojnej — mówił prezydent.
Jak dodał, w ten sposób urzeczywistniła się tradycyjna polska dewiza: «Za wolność naszą i waszą». — Za wolność, której Żydzi razem z Polakami wielokrotnie wcześniej bronili i o którą walczyli wspólnie jako obywatele Rzeczpospolitej — zaznaczył prezydent.
«Rzeczpospolita przyjaciół»
Duda podkreślił, że Polacy i Żydzi przez tysiąc lat mieszkali razem w jednym kraju, a Polska była dla nich «gościnną ziemią Polin, gdzie znajdowali schronienie, uciekając przed prześladowaniami z innych krajów Europy».
— Niestety Rzeczpospolita przyjaciół, którą przez wieki współtworzyliśmy, razem pracując dla wspólnego dobra, budując pomyślność swoich rodzin, miast i wsi, całego kraju, upadła wskutek agresji hitlerowskiej III Rzeszy w 1939 r. i Holokaustu, który na naszą ziemię przynieśli nazistowscy Niemcy — powiedział Duda.
Jak mówił, okupanci wymordowali sześć milionów obywateli RP, w tym trzy miliony polskich Żydów. — Ta planowa zagłada była niewyobrażalną zbrodnią. Tragedia ta zmieniła bieg historii i losy naszych narodów — zaznaczył. Zwrócił uwagę, że po II wojnie światowej «naród żydowski zbudował własne państwo, natomiast Polska wróciła na mapę Europy w nowych granicach, zniewolona przez reżim komunistyczny, i dopiero po pół wieku odzyskała suwerenność i rzeczywistą niepodległość».
«Jesteśmy świadkami odpowiedzialnymi za pamięć i prawdę»
— My, Polacy i Żydzi, jesteśmy spadkobiercami naszej długiej i bogatej polsko-żydowskiej wspólnej historii. Mamy za sobą wyjątkowe doświadczenia, i te piękne, i te dramatyczne. Jesteśmy razem dziedzicami Rzeczypospolitej przyjaciół, która wydała tak wielu wybitnych przedstawicieli narodu żydowskiego, w tym również założycieli i przywódców Państwa Izrael — zauważył Duda.
Jak podkreślił, «jesteśmy świadkami odpowiedzialnymi za pamięć i prawdę zwłaszcza o tym, co zdarzyło się w Polsce okupowanej przez Niemców podczas II wojny światowej».
PAP
